Dystrybucja 82,5 mld euro z funduszu spójności

W latach 2014-2020 Polska zainwestuje 82,5 mld euro z unijnej polityki spójności. 23 maja 2014 r. Komisja Europejska zatwierdziła Umowę Partnerstwa, najważniejszy dokument określający strategię inwestowania Funduszy Europejskich w nowej perspektywie. Obecnie trwają negocjacje krajowych i regionalnych programów operacyjnych.

Z budżetu polityki spójności na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro.

Na tę kwotę składają się:

  • ok. 76,9 mld euro dostępnych w programach operacyjnych, w tym ponad 252 mln euro na wsparcie bezrobotnej i nie uczącej się młodzieży,
  • ok. 700 mln euro dostępnych w programach Europejskiej Współpracy Terytorialnej,
  • 4,1 mld euro na projekty infrastrukturalne o znaczeniu europejskim w obszarze transportu, energetyki i technologii informacyjnych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”,
  • ok. 473 mln euro z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD) na programy, które zapewnią żywność dla osób najbardziej potrzebujących oraz odzież i inne podstawowe artykuły osobom bezdomnym oraz dzieciom w trudnej sytuacji materialnej,
  • ok. 287 mln z zarządzanej przez KE, ogólnej puli przeznaczonej na pomoc techniczną,
  • ok 71 mln euro na działania innowacyjne związane z rozwojem obszarów miejskich.

Środki te będzie można zainwestować m.in. w badania naukowe i ich komercjalizację, kluczowe połączenia drogowe (autostrady, drogi ekspresowe), rozwój przedsiębiorczości, transport przyjazny środowisku (kolej, transport publiczny), cyfryzację kraju (szerokopasmowy dostęp do Internetu, e-usługi administracji) czy włączenie społeczne i aktywizację zawodową.

Ponadto podatek VAT w projektach dofinansowanych z Funduszy Europejskich będzie kosztem kwalifikowalnym, co oznacza utrzymanie możliwości jego refundacji. Poziom dofinansowania unijnego w wysokości 85 proc. (dla regionów mniej rozwiniętych) oraz 80 proc. dla Mazowsza.

 

Polska aktualnie negocjuje z Komisją Europejską kształt krajowych programów operacyjnych finansowanych ze środków polityki spójności. Rada Ministrów przyjęła je 8 stycznia 2014 r.

W latach 2014-2020 fundusze polityki spójności zainwestujemy poprzez 6 krajowych programów operacyjnych, w tym jeden ponadregionalny dla województw Polski Wschodniej (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie). Umowa Partnerstwa jest dla nich punktem odniesienia. Programami krajowymi zarządzać będzie minister właściwy ds. rozwoju regionalnego. Krajowe programy operacyjne obecnie są w trakcie negocjacji z Komisją Europejską.

Podział środków unijnych na programy krajowe:

  • Program Infrastruktura i Środowisko – 27,41 mld euro
  • Program Inteligentny Rozwój – 8,61 mld euro
  • Program Polska Cyfrowa – 2,17 mld euro
  • Program Wiedza Edukacja Rozwój – 4,69 mld euro
  • Program Polska Wschodnia – 2 mld euro
  • Program Pomoc Techniczna – 700,12 mln euro

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Umowa Partnerstwa Polski zaakceptowana przez KE

Umowa Partnerstwa Polski została zaakceptowana 23 maja 2014 r. przez Komisję Europejską. Umowa Partnerstwa jest najważniejszym dokumentem określającym strategię inwestowania nowej puli Funduszy Europejskich w naszym kraju. Tym samym Polska jako jedno z pierwszych państw zakończyła negocjacje tego strategicznego dokumentu.

Z budżetu Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro w ramach unijnej polityki spójności.

Szybsze niż zakładaliśmy zakończenie negocjacji Umowy Partnerstwa potwierdza nie tylko silną pozycję Polski w negocjacjach z Komisją Europejską, ale także nasze bardzo dobre przygotowanie merytoryczne. Możemy być dzisiaj dumni z tego, że jako jedni z pierwszych w Unii kończymy negocjacje dokumentu, który wyznacza ramy inwestowania Funduszy Europejskich w Polsce na kolejne siedem lat – powiedziała Elżbieta Bieńkowska, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Infrastruktury i Rozwoju.

Umowa partnerstwa zakłada, że fundusze zostaną zainwestowane w te obszary, które w największym stopniu przyczynią się do rozwoju Polski. Wśród nich: zwiększenie konkurencyjności gospodarki, poprawa spójności społecznej i terytorialnej kraju oraz podnoszenie sprawności i efektywności państwa.

Nominalnie wciąż najwięcej będziemy inwestować w infrastrukturę transportową (drogową i kolejową), ale największy wzrost wydatków dotyczyć będzie innowacyjności i wsparcia przedsiębiorców. Dzięki szerszej ofercie zwrotnych instrumentów finansowych (m.in. pożyczek, poręczeń) będzie można wesprzeć więcej projektów realizowanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa.

Nadal finansowane będą inwestycje w ochronę środowiska i energetykę, także projekty m.in. z dziedziny kultury, zatrudnienia, edukacji czy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.

Samorządy województw będą zarządzać większą niż dotąd pulą europejskich pieniędzy. W latach 2007-2013 ok. 25 proc. wszystkich środków było wdrażanych przez samorządy, obecnie będzie to niemal 40 proc.

Nowy budżet to również inwestycje w miasta. Wsparcie otrzymają projekty związane z kompleksową rewitalizacją (w tym rewitalizacją społeczną), ekologicznym transportem miejskim, gospodarką niskoemisyjną. Ponadto, miasta wojewódzkie wraz z okalającymi je gminami będą realizować wspólne projekty, m.in. związane z dostępnością komunikacyjną.

Nowy budżet na lata 2014-2020 będzie wdrażany poprzez 6 programów krajowych, w tym jeden ponadregionalny dla województw Polski Wschodniej, a także 16 programów regionalnych.

Zaakceptowana Umowa Partnerstwa – źródło Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Źródło: funduszeeuropejskie.gov.pl

Regionalne programy operacyjne POIR 2014-2020

Pierwszeństwo w dostępie do środków z nowego budżetu unijnego będą mieli przedsiębiorcy, którzy działają w branżach/dziedzinach wybranych przez poszczególne regiony jako inteligentne specjalizacje. Warto się z nimi zapoznać, ponieważ osoby, które zamierzają dopiero założyć działalność gospodarczą, właśnie nimi powinny się zainteresować, a przedsiębiorcy prowadzący już działalność mają jeszcze czas, by zmienić lub rozszerzyć działalność.

Wstępnie wybrany inteligentne specjalizacje (środki unijne na lata 2014-2020)

WOJEWÓDZTWO KWOTA NA DZIAŁANIA WSPIERANE BRANŻE
dolnośląskie 2 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy, chemia, przemysł wydobywczy
kujawsko-pomorskie 1,7 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy, przemysły kreatywne, logistyka i inżynieria lądowa, tworzywa sztuczne
lubelskie 2,2 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka (w tym OZE)
lubuskie 0,9 mld euro biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy, przemysł drzewny i meblarski
łódzkie 2,3 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka (w tym OZE), przemysł włókienniczy i wzornictwo, budownictwo
małopolskie 2,6 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, energetyka (w tym OZE)
mazowieckie 1,9 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, usługi dla biznesu, wysoka jakość życia
opolskie 0,8 mld euro zdrowa żywność, przemysł maszynowy i metalowy, energetyka (w tym OZE), chemia i budownictwo
podkarpackie 1,9 mld euro ICT, multimedia, wysoka jakość życia, lotnictwo i kosmonautyka
podlaskie 1,1 mld euro biogospodarka, brama na Wschód
pomorskie 1,7 mld euro ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka (w tym OZE), przemysły kreatywne, usługi dla biznesu, logistyka i inżynieria wodna i lądowa, technologie offshore
śląskie 3,1 mld euro ICT, multimedia, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy
świętokrzyskie 1,2 mld euro zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy
warmińsko-mazurskie 1,6 mld euro zdrowa żywność, ekonomia wody, przemysł drzewny i meblarski
wielkopolskie 2,2 mld euro ICT, multimedia, produkcja żywności, procesy przemysłowe i transportowe
zachodniopomorskie 1,6 mld euro  biogospodarka, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy, usługi dla biznesu, logistyka i inżynieria wodna

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna

Rozpoczęcie negocjacji Umowy Partnerstwa 2014-2020 z Komisją Europejską

5 marca 2014 r. rozpoczęły się negocjacje między Komisją Europejską, a polskim rządem, których celem jest wypracowanie sposobu jak najlepszego zainwestowania środków europejskich na latach 2014-2020. Otwarcie negocjacji następuje po przekazaniu przez Polskę 10 stycznia 2014 r. projektu Umowy Partnerstwa, która jest strategicznym dokumentem całościowo obejmującym zagadnienia związane z Funduszami Europejskimi.

Środki unijne, które oprócz polityki spójności wspierają także rybołówstwo i rolnictwo, są podstawą średnio i długookresowej strategii rozwoju Polski. Ich rolą jest zwiększenie poziomu inwestycji na rzecz zwiększenia wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy oraz podniesienia poziomu konkurencyjności polskich regionów.

Celem Komisji Europejskiej jest przyjęcie wszystkich umów partnerstwa i programów operacyjnych na lata 2014-2020 przedłożonych przez państwa członkowskie przed końcem swojej obecnej kadencji. Dokumenty te muszą odzwierciedlać główne elementy nowej polityki spójności, takie jak: koncentracja tematyczna, orientacja na rezultaty oraz strategiczne uwarunkowanie inwestycji.

Na Polskę w ramach polityki spójności przypada 82,5 mld euro w latach 2014-2020, co czyni ją zdecydowanie największym beneficjentem tej polityki w całej UE.

Johannes Hahn, komisarz UE ds. polityki regionalnej:

„Cieszę się, że to Polska jest pierwszym krajem, który oficjalnie rozpoczął negocjacje z Komisją i jako pierwszy przedstawił nam swoją strategię, zapisaną w projekcie Umowy Partnerstwa w ramach naszej nowej, zreformowanej polityki spójności. Reforma tej polityki oznacza fundamentalną zmianę, zwrot w kierunku wspierania realnej gospodarki, innowacji i trwałego wzrostu. Dla Polski będzie to oznaczać uzyskanie przewagi konkurencyjnej w nowych obszarach, między innymi lepsze powiazanie badań naukowych z możliwościami praktycznego zastosowania ich z biznesie, wspieranie innowacji w celu tworzenia trwałych miejsc pracy oraz inwestycje w efektywność energetyczną i zrównoważony transport. W ciągu najbliższych tygodni powinno nam się udać uzgodnić strategie, która będzie dobrze służyć Polsce przez następne 10 lat. Mam nadzieje, że wkrótce rozpoczną się negocjacje z pozostałymi państwami członkowskimi i że konstruktywny dialog Komisji z Polską będzie wzorem dla innych. Trzeba jednak pamiętać, że troska o jakość tych ustaleń, o jakość strategii musi brać górę nad chęcią jak najszybszego zakończenia negocjacji, zarówno w fazie przygotowania, jak i bezpośrednich rozmów.”

Wicepremier Elżbieta Bieńkowska:

„Pragnę podziękować komisarzowi Hahnowi za osobiste zaangażowanie, które umożliwiło rozpoczęcie dzisiaj negocjacji ze stroną polską. Chcę podkreślić, że te rozmowy stanowią dla polskiego rządu najwyższy priorytet. Polska po raz drugi jest największym beneficjentem Funduszy Europejskich, w ramach których na samą tylko politykę spójności otrzymała 82,5 mld euro. Naszą ambicją jest utrzymanie pozycji lidera w inteligentnym i zrównoważonym inwestowaniu tych środków. Udowodniliśmy już w trakcie poprzedniej perspektywy budżetowej, że potrafimy z powodzeniem inwestować europejskie fundusze tak, by przekładało się to na korzyści nie tylko dla Polski, ale także dla płatników netto do unijnego budżetu. Chcemy nadal czerpać z tych doświadczeń przy inwestowaniu obecnie przyznanych nam środków. Jesteśmy zdeterminowani by rozpocząć wdrażanie nowych programów operacyjnych jeszcze w tym roku, w którym przypada 10-lecie członkostwa Polski w Unii Europejskiej.”

Źródło: funduszeeuropejskie.gov.pl

82,5 mld euro dla Polski z nowego budżetu UE

W wyniku przeliczenia cen stałych na bieżące, wynegocjowana w lutym podczas szczytu Rady Europejskiej kwota 72,9 mld euro z polityki spójności dla Polski wzrosła o ok. 13 proc. i wynosi 82,3 mld euro. Dodatkowo, otrzymamy ponad 252 mln euro na wsparcie bezrobotnej młodzieży.

Ogólną sumę przyznanych Polsce funduszy przeliczono w oparciu o wskaźnik, uwzględniający prognozowany poziom inflacji, określony przez Komisję Europejską dla Polski na poziomie 2 proc. w skali roku. Podstawową kwotę – ok. 82,3 mld euro – wyliczoną z uwzględnieniem maksymalnego pułapu, jaki może osiągnąć alokacja dla państwa członkowskiego (cappingu), wyznaczonego dla Polski na poziomie 2,35 proc. PKB, powiększają środki Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych. Jest to ponad 204 mln euro ze specjalnej linii budżetowej dla regionów, w których poziom bezrobocia młodzieży w wieku 15-24 lat przekracza 25 proc. Oznacza to, że Polska z budżetu polityki spójności na lata 2014-2020 otrzyma ponad 82,5 mld euro.

W ramach programów operacyjnych do dyspozycji będziemy mieć ponad 76,8 mld euro, które zostaną przeznaczone na różnego rodzaju przedsięwzięcia, przede wszystkim zwiększające innowacyjność i konkurencyjność gospodarki, poprawę spójności społecznej i terytorialnej oraz podnoszenie sprawności i efektywności państwa. W programach Europejskiej Współpracy Terytorialnej do wykorzystania będzie ok. 700 mln euro. Dodatkowo otrzymamy środki z instrumentów oraz programów zarządzanych przez Komisję Europejską – ok. 4,1 mld euro z instrumentu Łącząc Europę, mającego na celu wsparcie projektów infrastrukturalnych w obszarze transportu, energetyki i technologii informacyjnych, a także ok. 474,5 mln euro z Europejskiego Funduszy Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD) na programy, które zapewnią żywność dla osób najbardziej potrzebujących, odzież i inne podstawowe artykuły osobom bezdomnym oraz dzieciom w trudnej sytuacji materialnej. Korzystać będziemy także z części zarządzanej przez Komisję Europejską, ogólnej puli przeznaczonej na pomoc techniczną (ok. 287 mln euro) oraz dodatkowych funduszy na działania innowacyjne w dziedzinie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich (ok. 71 mln euro).

W latach 2014-2020 realizowanych będzie 6 krajowych programów operacyjnych, w tym jeden ponadregionalny dla województw Polski Wschodniej, a także 16 programów regionalnych. Samorządy województw będą zarządzać większą niż obecnie pulą europejskich pieniędzy – w latach 2007-2013 miały do dyspozycji ok. 25 proc. wszystkich środków dla Polski, w nowej perspektywie będzie to niemal 40 proc. całej puli.

Źródło: PARP

Parlament Europejski przyjął nowy siedmioletni budżet 2014-2020

We wtorek, 19 listopada 2013 r., po miesiącach złożonych negocjacji, Parlament zaakceptował długoterminowy siedmioletni budżet 2014-2020. Wszystkie warunki wymienione przez PE w lipcowej rezolucji, którą przedstawiono w następstwie negocjacji z Prezydencją litewską w Radzie, zostały spełnione.

Całkowity budżet na następne siedem lat wynosi 960 miliardów euro na pokrycie zobowiązań oraz 908 miliardów euro na płatności (w cenach z roku 2013). Dla Polski przewidziano 105,8 mld euro, w tym na politykę spójności 72,9 mld euro, a na politykę rolną 28,5 mld euro w ciągu siedmiu lat. Tym samym Polska otrzyma o ok. 4,5 mld euro więcej niż w latach 2007-2013 i będzie największym odbiorcą unijnych funduszy.

Rozwiązany problem niedoborów w płatnościach

Przede wszystkim Parlament chciał rozwiązać problem powracających corocznie niedoborów w płatnościach, które powodowały, że, w latach ubiegłych, Komisja nie mogła wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych, aby nie zaczynać nowej perspektywy finansowej z niezapłaconymi rachunkami. Państwa członkowskie zgodziły się dodać 3,9 miliarda euro do budżetu na rok 2013.

Podstawy prawne programów finansowanych przez UE ustalone

Po drugie, Parlament nalegał, aby wszystkie podstawy prawne dla licznych programów UE, zostały ustalone na bazie współdecyzji, pomiędzy Parlamentem a Radą. Tak się stało, dzięki czemu programy te będą przedmiotem głosowań podczas obecnej sesji plenarnej.

Grupa Robocza Wysokiego Szczebla ds. „zasobów własnych”

Po trzecie, Parlament chciał utworzenia Grupy Roboczej Wysokiego Szczebla zajmującej się „zasobami własnymi” UE, w celu zreformowania porozumień dotyczących dochodów własnych Unii, ponieważ obecny system pełen wyjątków, rabatów, różnych źródeł finansowania oraz zależny od budżetów narodowych, stał się niemożliwy do wyjaśnienia. Państwa członkowskie zgodziły się na stworzenie takiej grupy i wkrótce rozpocznie ona swoją pracę.

Każde euro dobrze wykorzystane

W porozumieniu z lipca 2013 roku, Parlament zabezpieczył niektóre z priorytetów przedstawionych w mandacie negocjacyjnym. Między innymi, prawie całkowitą elastyczność budżetu, pozwalającą na „przesuwanie” niewykorzystanych środków pomiędzy okresami oraz kategoriami wydatków. Elastyczność ta jest potrzebna, aby każde euro z budżetu UE, zostało użyte tam, gdzie jest najbardziej potrzebne, zwłaszcza w obecnej sytuacji zmniejszających się budżetów rocznych.

Przegląd śródokresowy

Kolejnym osiągnięciem Parlamentu było włączenie do porozumienia klauzuli o przeglądzie w połowie okresu, która nakłada na Komisję Europejską obowiązek przeglądu funkcjonowania wieloletnich ram finansowych UE (MFF), w 2016, z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej w tym okresie. Istotnym elementem przeglądu będzie próba połączenia okresu trwania MFF, wynoszącego obecnie 7 lat, z kadencją instytucji UE, wynoszącą 5 lat. Przeglądowi towarzyszyć będzie wniosek legislacyjny o rewizję budżetu.

Kolejne kroki i rezultaty głosowania

Rada przyjmie MFF, jako punkt A, 2 grudnia podczas Rady ds. Konkurencyjności

Rezultaty głosowania: rozporządzenie na temat MFF zostało przyjęte 537 głosami za, przy 126 głosach przeciw i 19 wstrzymujących się od głosu. Towarzyszące MFF Porozumienie Międzyinstytucjonalne zostało przyjęte 557 głosami za, przy 118 głosach przeciw i 11 wstrzymujących się od głosu.

Źródło: Parlament Europejski

Wstępne założenia nowego działania proeksportowego w ramach PO IR 2014-2020

Mimo znacznego wzrostu wolumenu zagranicznej wymiany handlowej w ciągu ostatnich kilkunastu lat, nadal ponad 2/3 polskich przedsiębiorstw nie prowadzi działalności eksportowej. Przeważającym kierunkiem internacjonalizacji polskiej gospodarki są rynki Unii Europejskiej, przy niskiej popularności rynków krajów trzecich. Znaczną część aktywności eksportowej można przypisać firmom dużym, najczęściej z udziałem kapitału zagranicznego. Ustalono wstępne założenia nowego działania proeksportowego w ramach PO IR 2014-2020.

MŚP w bardzo ograniczonym stopniu podejmują działania z zakresu internacjonalizacji. Dlatego konieczne jest stworzenie zestawu instrumentów pozwalających w szczególności MŚP na przełamanie barier wejścia na rynki zagraniczne. Jest to szczególnie istotne dla podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową, gdyż wpływa pozytywnie na opłacalność wdrożenia innowacji.

W ramach instrumentu realizowane będą projekty systemowe i pilotażowe, obejmujące działania, takie jak:

  • programy promocji branżowej i ogólne, służące zwiększeniu dostępu przedsiębiorców do tradycyjnych oraz perspektywicznych rynków, ukierunkowane na sektory gospodarki o najwyższym potencjale eksportowym (sektory wpisujące się w krajową strategię inteligentnej specjalizacji);
  • identyfikacja innowacyjnych projektów firm o wysokim potencjale umiędzynarodowienia (born global) oraz rozwój działalności przedsiębiorstw w międzynarodowych sieciach instytucji otoczenia biznesu (np. w wiodących międzynarodowych parkach i inkubatorach technologicznych);
  • świadczenie na rzecz innowacyjnych przedsiębiorstw specjalistycznych usług doradczych w zakresie internacjonalizacji – usługi te obejmować mogą m.in.: wycenę oferty przedsiębiorstw przez zagraniczne fundusze kapitałowe, nawiązywanie współpracy z potencjalnymi zagranicznymi inwestorami, badanie potencjalnych kontrahentów pochodzących z państw spoza UE, opracowanie strategii ekspansji na rynki globalne;
  • zwiększenie dostępu do baz informacji naukowej i gospodarczej.

Z uwagi na charakter instrumentu, nie przewiduje się wsparcia projektów o charakterze infrastrukturalnym.

Typy beneficjentów:

  • beneficjenci ostateczni – przedsiębiorstwa z sektora MŚP, organizacje zrzeszające przedsiębiorców, IOB, klastry;
  • beneficjenci systemowi – jednostki administracji publicznej lub wyłonione podmioty odpowiadające za realizację działań o charakterze systemowym i pilotażowym.

Terytorialny obszar realizacji: cała Polska.

Forma wsparcia: dotacja.

Źródło: Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, 2014-2020, Projekt 2.0, Warszawa, czerwiec 2013 r.

Perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020 – spotkanie informacyjne

14 października br. odbyło się spotkanie informacyjne w Krajowej Izbie Gospodarczej odnośnie perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020. Firmę Paszport do Eksportu reprezentował nasz Specjalista ds. Sprzedaży p. Piotr Snopek.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego kończy właśnie ostatnie konsultacje nad wszystkimi programami, z których Polacy skorzystają w przyszłej perspektywie finansowej. Co będzie priorytetem i jak będziemy mogli skorzystać z tych środków – o tym mówiła Minister Elżbieta Bieńkowska podczas spotkania z przedsiębiorcami, które odbyło się 14 października w siedzibie Krajowej Izby Gospodarczej.

Polska po raz kolejny będzie największym beneficjentem środków unijnej polityki spójności. Trafią do nas prawie 73 miliardy euro, z łącznej puli 325 miliardów euro. Kurek wkrótce jednak zostanie przykręcony. Zgodnie z założeniami od 2020 r. Polska stanie się krajem rozwiniętym i na tyle bogatym, żeby w skromniejszym zakresie korzystać z polityki spójności.

W trakcie spotkania Pani Minister wyjaśniła m.in. zasady wsparcia dla przedsiębiorstw w ramach programów: Infrastruktura i Środowisko, Inteligentny Rozwój, Wiedza, Edukacja, Rozwój oraz Polska Cyfrowa. Zostały również przedstawione zasady podziału form wsparcia na instrumenty zwrotne i dotacje bezpośrednie.

Odwrót od centrali

W nowej perspektywie największą zmianą będzie znaczna decentralizacja funduszy. Urzędy marszałkowskie otrzymają dofinansowanie większe o 15% – z obecnego 25% na 40% całej kwoty przyznanej Polsce w nowej perspektywie. Oznacza to, że spadnie na nie również znacznie większa odpowiedzialność za m.in. programy dotujące przedsiębiorców. A mniejsza kwota trafi do dyspozycji instytucji, takich jak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Ograniczone zostaną projekty systemowe, jak również pewne typy działań, które są już w przeważającej części zrealizowane jak np. kanalizacja w ramach infrastruktury środowiskowej.

Pułapka średniego dochodu

Polska gospodarka – jak zwrócił uwagę Prezes KIG Andrzej Arendarski – zbliża się do poziomu, w którym zagrożenie utknięcia w „pułapce średniego dochodu” zaczyna być realne. Tania siła robocza, wysoki zwrot z inwestycji, a przede wszystkim odtwarzanie rozwiązań technicznych krajów rozwiniętych wyczerpują się jako model gospodarczy. Zbliżamy się do osiągnięcia średniego poziomu dochodów krajów rozwiniętych. Wiąże się z tym wzrost kosztów pracy, jak również nasycenie inwestycyjne, wzrastające koszty importu innowacyjnych rozwiązań, co w przyszłości może doprowadzić do stagnacji, a nawet recesji. Dlatego tak wiele zależy od właściwego wykorzystania ostatniego dużego dofinansowania z UE.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, zapewnia, że troska o rozwój innowacji była jednym z głównych priorytetów rozdzielenia funduszy. Większość z nich zostanie przeznaczona na badania i rozwój, od pomysłów i prototypów po wdrażanie i patentowanie produktów i rozwiązań technologicznych. Istotnym krokiem będzie skierowanie funduszy przeznaczonych wcześniej na rozwój infrastruktury ośrodków akademickich do konsorcjów naukowo-biznesowych, w których liderami będą przedsiębiorcy. Minister Bieńkowska prognozuje, że stworzone instrumenty doprowadzą polską gospodarkę do zwiększenia inwestycji na badania i rozwój z 0,8% PKB na 1,8%.

Dotacje czy pożyczki?

Minister Bieńkowska poinformowała również, że w nowej perspektywie znacznie większa kwota zostanie przeznaczona na instrumenty zwrotne – z obecnego 1% na niespełna 10%. MRR swoją decyzję podjął w oparciu o zgłaszane przez część środowisk biznesowych opinie, które wskazywały, że bezzwrotne formy pomocy finansowej w sposób mniej efektywny stymulują przedsiębiorców, a tym samym nie generują długotrwałych podstaw wzrostu gospodarczego. Jak twierdzą niektórzy analitycy – gdyby nie istniały fundusze, prywatni przedsiębiorcy lokowaliby swoje pieniądze w inne przedsięwzięcia, prawdopodobnie bardziej efektywne i produktywne. Minister Bieńkowska przyznała, że trudniejsze do zrealizowania będą również procedury ubiegania się o dofinansowanie.

Źródło: Krajowa Izba Gospodarcza