Końcówka negocjacji programów unijnych na lata 2014-2020
Projekty programów krajowych zostały przekazane do oceny Komisji Europejskiej już w styczniu 2014 r., zaś programów regionalnych w połowie kwietnia br. Negocjacje programów krajowych trwają od lipca br. Komentarze KE do programów regionalnych zostały przekazane stronie polskiej w sierpniu br. We wrześniu odbyła się pierwsza runda spotkań regionów z KE. Podczas pierwszych sesji negocjacyjnych uzgodniono większość kwestii związanych z uwagami KE do krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Podczas kolejnych rund negocjacji wszystkich programów krajowych i 7 regionalnych uzgodnione zostały wszystkie rozbieżności między KE a instytucjami zarządzającymi.
– Polska dotrzymuje wszystkich terminów uzgodnionych z Komisją. Naszym priorytetem jest przyjęcie dokumentów dla nowej perspektywy finansowej, tak szybko, jak to możliwe i jak najszybsze pełne rozpoczęcie realizacji programów operacyjnych na lata 2014-2020 – powiedziała Maria Wasiak minister infrastruktury i rozwoju. – Kontynuujemy ścisłą współpracę z KE, by szybko zakończyć negocjacje i oficjalnie przedstawić wszystkie programy Komisji Europejskiej w grudniu. Chcemy otrzymać od KE potwierdzenie, że dalsze rozpatrywanie wszystkich polskich programów operacyjnych będzie miało na celu nadanie im statusu „gotowy do przyjęcia” przed końcem 2014 r. – podkreśliła.
W efekcie dotychczas prowadzonych negocjacji oficjalnie przez system SFC zostały przekazane programy Polska Cyfrowa i Pomoc Techniczna. Przeszły one proces konsultacji w KE i oczekują na formalne przyjęcie. W programach Infrastruktura i Środowisko oraz Wiedza, Edukacja, Rozwój wprowadzono wszystkie uwagi KE wynikające z negocjacji i nowe wersje przekazano na roboczo do KE. W najbliższych dniach planowane jest przesłanie tych programów oficjalnie przez system SFC. W przypadku Polski Wschodniej i Inteligentnego Rozwoju uzgodniono już wszystkie kwestie i przygotowywane są ostateczne wersje programów, które najpóźniej na początku grudnia zostaną oficjalnie przesłane do KE. Do 17 listopada br. do KE trafiły uzgodnione podczas spotkań negocjacyjnych z KE regionalne programy woj. dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, śląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego oraz opolskiego. Obecnie KE dokonuje ostatnich poprawek (głównie technicznych), po których planowane jest niezwłoczne przesłanie programów oficjalnie przez system SFC.
Można stwierdzić, że negocjacje zmierzają ku końcowi. Strona polska jest zdeterminowana żeby uzyskać status „gotowy do przyjęcia” dla wszystkich programów do końca tego roku – dla MIiR nie ma programów mniej lub bardziej ważnych. Szansa na realizację tego celu istnieje w przypadku wszystkich programów krajowych i regionalnych. Ostatnia runda negocjacji pozostałych 9 programów regionalnych odbywa się w Brukseli w terminie 24 listopada – 5 grudnia. Ich pozytywne zakończenie pozwoli sukcesywnie przesyłać uzgodnione wersje programów do Komisji.
Zależy nam by do końca tego roku lub na początku przyszłego KE notyfikowała wszystkie programy – strona polska od początku negocjacji dokłada wszelkich starań aby tak się stało. Jest to o tyle istotne że na przełomie stycznia i lutego 2015 r. Komisja przedłoży propozycję zmian Wieloletnich Ram Finansowych i budżetu rocznego, która musi zostać przyjęta jednomyślnie przez Radę, a Parlament Europejski musi wyrazić zgodę. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia ws. WRF, rewizja WRF musi zostać przyjęta przed dniem 1 maja 2015 r., a więc dopiero po tej dacie Komisja będzie mogła przyjąć programy nie wynegocjowane do końca 2014 roku.
Co istotne tzw. kwalifikowalność wydatków liczona jest od 1 stycznia 2014 r. i beneficjenci, których nie dotyczą zasady pomocy publicznej, jak jednostki administracji, np. GDDKiA mogą realizować inwestycje, których rozliczenie nastąpi po zatwierdzeniu programów. Rozpisanych zostało już kilkadziesiąt przetargów na budowę dróg i obwodnic, liczne projekty są już w realizacji, jak fragmenty S3, S5, S7 czy S19. Sukcesywnie będą podpisywane umowy na kolejne odcinki współfinansowane z budżetu na lata 2014-2020. Impet inwestycyjny zatem nie słabnie.