Programy proeksportowe – nowe informacje

forum mśpPodczas Forum Edukacyjnego MŚP podano informacje odnośnie programów proeksportowych w nowej perspektywie. Zaprezentowano działania Go to Brand, Internacjonalizacja MŚP, Polski Most Technologiczny.

Działaniem o podobnym charakterze do POIG 6.1 oraz 6.5.2, które funkcjonowały w poprzedniej perspektywie, jest działanie 3.3.3 POIR – Go to Brand. Jego celem jest wsparcie MŚP w promocji produktów na rynku międzynarodowym oraz zwiększenie ich przychodów z eksportu.

Grupą docelową są polscy mikro-, mali, średni przedsiębiorcy zarówno w początkowym stadium rozwoju eksportu, jak również Ci, którzy mają doświadczenie w jego prowadzeniu. Wspierane będą przede wszystkim udział w targach branżowych międzynarodowych oraz ogólna promocja produktów.

Wydatki kwalifikowane obejmują wynajem powierzchni, budowę i obsługę stoiska wystawienniczego. Środki można będzie przeznaczyć także na delegacje i zakwaterowanie pracowników uczestniczących w targach i misjach, koszty transportu i ubezpieczenia, opłaty rejestracyjne, wpis do katalogu targowego.

Warto zwrócić uwagę na różnice występujące między dotychczasowym programem 6.1. POIG i 6.5.2. Po pierwsze, nie jest wymagany Plan Rozwoju Eksportu. Po drugie, przedsiębiorca dokonuje wyboru misji gospodarczych lub targów z zamkniętego katalogu Ministerstwa. Po trzecie, beneficjenci będą mogli skorzystać z usług operatora imprez handlowo-wystawienniczych.

Zmianie uległy także budżetowanie i forma udzielanej pomocy. Nie określono minimalnej kwoty, o którą mogą ubiegać się beneficjenci, natomiast maksymalna kwota wynosi 1 mln PLN. Całkowity budżet działania wynosi 100 mln EUR. W związku w wyczerpywaniem przez przedsiębiorstwa limitu de minimis, zaproponowano dwa modele finansowania, tj.

  • pomoc de minimis do poziomu 80 proc. wydatków kwalifikowanych,
  • wsparcie mieszane: wsparcie z pomocy publicznej oraz pomoc de minimis.

Ogłoszenie pierwszego konkursu przewidziane jest na I/II kwartał 2016 roku.

 


 

Kolejną inicjatywą wartą uwagi jest Program Operacyjny Polska Wschodnia. Województwa warmińsko- mazurskie, podlaskie, świętokrzyskie, lubelskie i podkarpackie są zamieszkałe przez 21% ludności kraju, eksportując jedynie 9% krajowej sprzedaży zagranicznej i wytwarzając tylko 15% krajowego PKB. Aby rozwinąć potencjał makroregionu, uruchomione zostanie działanie 1.2 POPW – Internacjonalizacja MŚP.

Koszty kwalifikowane obejmują działania doradcze związane z opracowaniem i wdrożeniem modelu biznesowego w oparciu o internacjonalizację działalności, tj.:

  • sporządzenie diagnozy potencjału w zakresie internacjonalizacji,
  • przygotowanie przedsiębiorstwa i jego oferty pod kątem eksportu,
  • analizę rynku docelowego,
  • przedstawienie możliwych i optymalnych kanałów dystrybucji,
  • aktywne poszukiwanie partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów lub usług na wybrane rynki zagraniczne.

Do pożądanych skutków działania należą wzrost liczby intensywnych eksporterów, wzrost zatrudnienia i rozwój gospodarczy regionu, a także wzrost przychodów beneficjenta, dywersyfikacja rynkowa, nauka eksportu w praktyce.

Program kierowany jest do mikro-, małych, średnich przedsiębiorstw, istniejących co najmniej od 1 roku. Priorytetowo traktowane będą projekty promujące regionalne inteligentne specjalizacje, zieloną gospodarkę, wzrost zatrudnienia oraz firmy, których przychody z eksportu w ostatnim roku obrotowym były mniejsze od 30 proc. całkowitej sprzedaży towarów i usług.

Nowości w porównaniu do poprzedniej perspektywy to:

  • możliwość przeznaczenia środków na informatyzację przedsiębiorstwa – do 20 proc. kosztów kwalifikowanych (tzn. zakup oprogramowania niezbędnego do automatyzacji procesów biznesowych w związku z przygotowaniem do działalności eksportowej),
  • ocena wniosku będzie dokonana w panelu ekspertów, w którym będzie uczestniczył beneficjent oraz wykonawca usług,
  • firma musi funkcjonować co najmniej 1 rok,
  • wniosek przygotowywany jest dwuetapowo: pierwszym jest opracowanie modelu biznesowego – wysokość wsparcia do 50 tys. PLN. Drugim jest wdrożenie modelu biznesowego – tj. zapewnienie dostępu do usług doradczych, finansowanie udziału w misjach i targach, zakup własności niematerialnych i prawnych – wysokość wsparcia do 500 tys. PLN.

Pierwsze nabory przewidziane są na styczeń 2016 r.

 


 

Dla przedsiębiorstw o innowacyjnym charakterze przewidziane jest wsparcie w ramach Polskiego Mostu Technologicznego (kontynuacja Polskiego Mostu Krzemowego). Jest to inicjatywa realizowana przez PARP oraz Ministerstwo Gospodarki.

Celem programu jest rozwój nowych technologii. Program jest skierowany do sektora MŚP – przedsiębiorstw wysokiej technologii we wczesnej fazie rozwoju (tj. od 1 roku do 10 lat) o dużym potencjale wzrostu.

Pomoc jest udzielana w trybie de minimis. Wysokość dofinansowania to 250 tys. PLN z 15% wkładem własnym. Koszty kwalifikowane obejmują usługi doradcze i szkolenia w zakresie umiędzynarodowienia działalności, walidację i realizację strategii. Przewidziana jest trzyetapowa realizacja programu: dwa etapy realizowane są w Polsce, jeden na rynku docelowym. Dwa etapy obejmują:

  • udzielenie wsparcia szkoleniowego przez ekspertów z rynku docelowego: zapoznanie z uwarunkowaniami rynku i zasadami na nim panującymi, bariery i możliwości prowadzenia działalności gospodarczej,
  • udzielenie wsparcia szkoleniowo-doradczego przy formułowaniu strategii marketingowej produktów lub usług kierowanych na rynek docelowy.

Trzeci etap to udzielenie wsparcia finansowego na rynku docelowym obejmujące wydatki na usługi  prawne, księgowe i finansowe, walidację produktu, ochronę własności intelektualnej, prowadzenie biura.

Nowości w działaniu:

  • firma musi funkcjonować co najmniej od roku,
  • większy wybór rynków zagranicznych: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Irlandia, Izrael.

Nabór w roku 2015 został wstrzymany, wznowienie nastąpi za rok.

Ogólne informacje na temat zaakceptowanego POIR 2014-2020

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansujący badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

– Dzięki środkom Programu Inteligentny Rozwój naukowcy i przedsiębiorcy zyskają nowe możliwości prowadzenia wspólnych przedsięwzięć. Z efektów tej współpracy za kilka lat będzie mógł skorzystać każdy z nas – podkreśliła minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Zgodnie z hasłem przewodnim PO IR, którym jest wsparcie projektów od pomysłu do rynku, dofinansowany zostanie cały proces powstawania innowacji: od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez etap prac badawczych (w tym przygotowanie prototypu) aż po wprowadzenie go na rynek – powiedziała minister Wasiak. Dodała, że preferowane będą przedsięwzięcia wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, tj. wybrane dziedziny gospodarki i nauki, stanowiące potencjał rozwojowy kraju i regionów.

Środki programu przyczynią się do rozwoju innowacyjności polskiej gospodarki, przede wszystkim poprzez zwiększanie nakładów na B+R ponoszonych przez przedsiębiorstwa. Podejmowane działania, skoncentrowane będą głównie na wzmocnieniu powiązań między biznesem a nauką, a tym samym na zwiększeniu stopnia komercjalizacji wyników prac B+R w kraju i ich praktycznego wykorzystania w gospodarce, a także na wsparciu i rozwoju innowacyjności firm. – Fundusze PO IR przyczynią się do powstania dobrych praktyk i trwałych mechanizmów współpracy świata nauki i biznesu, która leży u podstaw przełomowych i konkurencyjnych rozwiązań – podkreśliła szefowa resortu.

Finansowanie kierowane będzie również do firm korzystających z usług świadczonych przez instytucje otoczenia biznesu (w szczególności takich jak parki naukowo-technologiczne czy centra transferu technologii), a także z usług jednostek naukowych, prowadzących prace B+R na zlecenie przedsiębiorstw. Wsparcie tego typu zostanie indywidualnie dostosowane do potrzeb firm oraz będzie modelowane w oparciu o sygnały płynące z rynku. Wybrane instrumenty PO IR adresowane będą do przedsiębiorstw planujących rozszerzyć swoją działalność poza granice kraju oraz współpracujących w zakresie transferu technologii, także z partnerami zagranicznymi. Część pieniędzy zostanie przeznaczona na działania, których realizacja wzmocni
pozycję polskiej nauki na arenie międzynarodowej.

Poszczególne obszary wsparcia określone zostały w ramach 5 osi priorytetowych:

obszary wsparcia POIR

1) Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – ok. 3,85 mld euro z polityki spójności (44,69 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: przedsięwzięcia B+R realizowane przez firmy, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.

2) Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – ok. 1,04 mld euro z Funduszy Europejskich (12,11 proc. budżetu programu ):

przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej firm, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.

3) Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – ok. 2,2 mld euro ze środków UE (25,55 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.

4) Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – ok. 1,22 mld euro z funduszy unijnych (14,20 proc. budżetu PO IR):

przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb
gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.

5) Pomoc techniczna – 3,45 proc. z Funduszy Europejskich.

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Wszystkie programy na lata 2014-2020 zaakceptowane przez KE!

Komisja Europejska zaakceptowała wszystkie programy na nową perspektywę. Ostatnie decyzje wydała dla Programu Inteligentny Rozwój (PO IR) oraz dziewięciu programów regionalnych (RPO) województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego oraz podlaskiego.

Pierwszy konkurs na lata 2014-2020 został już ogłoszony z Programu Polska Cyfrowa. W resorcie oraz regionach trwają prace nad organizacją systemu wdrażania pozostałych programów, tak by konkursy mogły być ogłaszane jak najszybciej – podkreśla minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansującym badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

Głównym celem RPO będzie zwiększenie konkurencyjności regionów oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych. Tak jak w mijającej perspektywie, programy regionalne będą zarządzane przez poszczególne Urzędy Marszałkowskie. Budżet 16 RPO wynosi ok. 31,3 mld euro. Jest to niemal 40% (wzrost z ok. 25%) wszystkich środków na lata 2014-2020.

Pozostałe programy:

  • Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to tak jak jego poprzednik, największy polski program (27,4 mld euro z UE). Będzie źródłem funduszy na infrastrukturę transportową, ochronę środowiska, energetykę, gospodarkę niskoemisyjną, ochronę zdrowia i kulturę.
  • Program Wiedza Edukacja Rozwój (4,65 mld euro z UE i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych) to środki na aktywizację zawodową osób młodych (15-29 lat), reformy polityk publicznych w obszarze rynku pracy, gospodarki i edukacji, rozwój szkolnictwa wyższego, wyższą jakość usług służby zdrowia i programy profilaktyczne oraz na innowacje społeczne i współpracę ponadnarodową.
  • Program Polska Cyfrowa to prawie 2,2 mld euro z UE na szerokopasmowy internet, e-administrację i podniesienie kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
  • Program Polska Wschodnia (2 mld euro z UE) to dodatkowe, obok programów krajowych i regionalnych, wsparcie dla województw lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Fundusze programu trafią na przedsiębiorczość i innowacyjność, transport publiczny i drogi w miastach wojewódzkich Polski Wschodniej oraz kolej.
  • Program Pomoc Techniczna to nieco ponad 700 mln euro z UE na „oliwienie” systemu wdrażania funduszy unijnych w Polsce tak, by inwestowanie tych pieniędzy odbywało się prawidłowo (m.in. szkolenia dla beneficjentów i pracowników instytucji wdrażających fundusze).

Źródło: MIR

europe, negocjacje programów

Pierwsze dotacje już wkrótce

europe, negocjacje programów, dotacjePowoli rozpoczyna się przyznawanie środków unijnych w ramach perspektywy na lata 2014-2020. Dotacje będą przyznawane w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Część z nich została już zaakceptowana przez Komisję Europejską.

 

 

KE zatwierdziła już 5 z 6 krajowych programów operacyjnych przedłożonych jej przez stronę polską:

  • Polska Cyfrowa (PO PC),
  • Pomoc Techniczna (PO PT),
  • Polska Wschodnia (PO PW),
  • Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ),
  • Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER).

Jeszcze w tym roku mają zostać ogłoszone pierwsze konkursy w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Na akceptację wciąż czeka Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR), którego częścią jest działanie 3.2 Wsparcie internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.

Zatwierdzono także 7 z 16 Regionalnych Programów Operacyjnych dla województw:

  • dolnośląskiego,
  • kujawsko-pomorskiego,
  • lubuskiego,
  • łódzkiego,
  • opolskiego,
  • śląskiego,
  • wielkopolskiego.

Więcej informacji o RPO można znaleźć TUTAJ.

Dotacje w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych będą pochodzić ze środków w wysokości 82,5 mld euro, które Polska w latach 2014-2020 otrzyma z budżetu Unii Europejskiej  na prowadzenie polityki spójności. Ze względów proceduralnych najkorzystniejsze dla przedsiębiorców byłoby zaakceptowanie wszystkich programów przez KE najpóźniej na początku 2015 roku, gdyż pozwoli to na szybkie ogłoszenie pierwszych konkursów, przeprowadzenie naborów wniosków i wsparcie działalności polskich firm.

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

RPO w zaawansowanym stadium negocjacji

Wszystkie Regionalne Programy Operacyjne zostały przesłane już do Komisji Europejskiej. Tym samym rozpoczął się ostatni etap prac nad RPO, którym są negocjacje ich ostatecznego kształtu. Przewidziany budżet dla wszystkich 16 Regionalnych Programów Operacyjnych wyniesie łącznie 31,3 mld EUR. Tak jak w latach 2007 – 2013 programy będą zarządzane przez urzędy marszałkowskie poszczególnych województw.

Nowością w RPO w nowej perspektywie budżetowej jest dwufunduszowość. Oznacza to, że środki będą pochodziły z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jak również Europejskiego Funduszu Społecznego. Kolejną nowością w planowanych regionalnych programów operacyjnych są tzw. Inteligentne specjalizacje. Ich celem jest zróżnicowanie regionalne w oparciu o potencjał rozwojowy poszczególnych województw.
Na wykresie poniżej przedstawiono wysokość dofinansowań w podziale na poszczególne województwa. Widoczne jest, że największe wsparcie otrzyma województwo śląskie (3,4 mld EUR), kolejno małopolskie (2,8 mld EUR) oraz wielkopolskie (2,4 mld EUR). Najmniejsze wsparcie otrzyma województwo podlaskie 1,2 mld EUR, lubuskie 0,9 mld EUR oraz opolskie także wysokości 0,9 mld EUR.

Alokacja RPO w podzialne na województwa w mld EUR

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projektów Regionalnych Programów Operacyjnych

W tabeli poniżej przedstawione zostały po trzy najważniejsze osie priorytetowe dla każdego województwa i wysokość wsparcia na poziomie unijnym. Województwa uporządkowane są malejąco względem kwoty dofinansowania.

Osie priorytetowe na które przeznaczono największe alokacje w danym województwie (w nawiasach podano alokację w EURO).

LpWojewództwoOś priorytetowa o największej alokacji
Oś priorytetowa o drugiej największej alokacjiOś priorytetowa o trzeciej największej alokacji
1Śląskie
Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna
(744 608 205)
Transport
(503 926 000)
Konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw
(262 806 216)
2Małopolskie
Infrastruktura transportowa
(400 500 000)
Regionalna polityka energetyczna
(380 000 000)
Przedsiębiorcza Małopolska
(310 000 000)
3Wielkopolskie
Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
(467 900 000)
Transport
(414 000 000)
Energia
(353 475 177)
4Dolnośląskie
Przedsiębiorstwa i innowacje
(421 046 718)
Transport
(376 512 636)
Gospodarka niskoemisyjna
(356 460 717)
5Lubelskie
Mobilność regionalna i ekologiczny transport
(255 852 000)
Infrastruktura społeczna
(227 424 000)
Konkurencyjność przedsiębiorstw
(213 210 000)
6Łódzkie
Innowacyjność i konkurencyjność
(486 455 223)
Rewitalizacja i usługi dla społeczeństwa
(427 240 592)
Transport
(364 662 889)
7Podkarpackie
Infrastruktura komunikacyjna
(398 382 648)
Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka
(374 372 710)
Czysta energia
(253 741 612)
8Mazowieckie
Rozwój regionalnego systemu transportowego
(367 285 892)
Przejście na gospodarkę niskoemisyjną
(324 359 153)
Wykorzystanie działalności R&D w gospodarce
(278 217 130)
9Kujawsko – pomorskie
Wzmocnienie innowacyjności i konkurencyjności gospodarki
(449 623 387)
Solidarne społeczeństwo i konkurencyjne kadry
(374 261 105)
Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna
(297 225 574)
10Pomorskie
Mobilność
(335 860 939)
Zatrudnienie
(223 677 915)
Energia
(214 951 001)
11Warmińsko – mazurskie
Inteligentna gospodarka Warmii i Mazur
(310 293 756)

Infrastruktura transportowa
(257 279 674)

Efektywność energetyczna
(246 750 935)

12Zachodniopomorskie
Gospodarka, innowacje, nowoczesne technologie
(342 050 000)
Zrównoważony transport
(282 655 292)
Gospodarka niskoemisyjna
(217 711 416)
13Świętokrzyskie
Dziedzictwo naturalne i kulturowe
(176 560 369)
Efektywna i zielona energia
(167 290 213)
Konkurencyjna gospodarka
(161 247 193)
14Podlaskie
Wzmocnienie potencjału i konkurencyjności gospodarki regionu
(247 367 214)
Poprawa dostępności transportowej
(208 000 000)
Gospodarka niskoemisyjna
(108 530 000)
15Lubuskie
Gospodarka i innowacje
(176 409 467)
Transport
(156 808 415)
Gospodarka niskoemisyjna a także środowisko i kultura
(98 005 260)
16Opolskie
Zrównoważony transport na rzecz mobilności mieszkańców
(193 500 000)
Gospodarka niskoemisyjna
(102 500 000)
Konkurencyjny rynek pracy
(101 300 000)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projektów Regionalnych Programów Operacyjnych

Widoczna jest ważna rola transportu w nowych RPO. Osie priorytetowe związane z transportem znalazły się w 14 programach regionalnych na miejscach 1-3 pod względem wielkości dofinansowania, która łącznie wynosi ponad 4,5 mld EUR. Wsparcie unijne jest skierowane głównie na rozbudowę oraz zwiększenie jakości i bezpieczeństwa sieci drogowej, a także rozwój infrastruktury kolejowej.

W 14 programach regionalnych znalazły się także osie związane z podniesieniem konkurencyjności przedsiębiorstw. Kwota wsparcia unijnego przekracza 4,5 mld EUR. Środki skierowane są na wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, zwiększenie produktywności, umiędzynarodowienie działalności.
Co więcej, w 14 programach regionalnych znalazły się osie związane z efektywnością energetyczną. Na tą oś priorytetową przeznaczono 3,8 mld EUR ze środków unijnych. Przewidziano środki mają służyć zwiększeniu wykorzystania transportu zbiorowego, produkcję energii ze źródeł odnawialnych, zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza.
W 5 regionalnych programach operacyjnych znalazły się osie priorytetowe związane z infrastrukturą społeczną w tym związane ze zwiększeniem zatrudnienia oraz poprawą kompetencji pracowników. Na oś tą przeznaczono 1,3 mld EUR pomocy unijnej. Wsparcie unijne obejmuje działania na ożywienie gospodarcze regionów poprzez ograniczenie ubóstwa i wykluczenie społeczne oraz promowanie zatrudnienia.

Podsumowując, RPO oczekują na zatwierdzenie przez Komisję Europejską. Przewiduje się, że akceptacja nastąpi na przełomie roku. Na RPO przeznaczono 31,3 mld EUR. Województwa śląskie i małopolskie otrzymają największe dofinansowanie. Głównymi osiami priorytetowymi RPO będzie zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, wsparcie przedsiębiorczości, transportu i energetyki, a także poprawa życia mieszkańców i niwelowanie barier rozwojowych.

 

Źródła:

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Projekty Regionalnych Programów Operacyjnych.

PO IR przesłany do Komisji Europejskiej

PO IR 3.2; internacjonalizacja przedsiebiorstw9 grudnia 2014 r. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) został przekazany do akceptacji Komisji Europejskiej. Jest drugim pod względem budżetu polskim programem nowej perspektywy dotacyjnej na lata 2014-2020 i największym europejskim programem nastawionym na wspieranie B+R i innowacji. Zakłada też wsparcie internacjonalizacji przedsiębiorstw.

Zgodnie ze słowami Minister Infrastruktury i Rozwoju Marii Wasiak PO IR „ma umożliwić skuteczne przejście „od pomysłu do rynku”, poprzez przekształcanie pomysłów w niespotykane dotąd produkty, usługi i technologie. Realizowane będą projekty wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, czyli w te dziedziny gospodarki i nauki, które stanowią potencjał rozwojowy kraju i regionów”. Fundusze z PO IR będą wspierały badania i rozwój prowadzone w kooperacji przedsiębiorstw z sektorem nauki oraz komercjalizację tych badań, co ma zwiększyć poziom innowacyjności polskiej gospodarki i wzmocnić pozycję naszego kraju na arenie międzynarodowej.

Przekazanie PO IR do akceptacji Komisji Europejskiej przed końcem 2014 r. daje nadzieję na szybkie uruchomienie działań proeksportowych, ogłoszenie naborów wniosków i dystrybucję środków wśród przedsiębiorstw. Do tej pory KE zaakceptowała polskie programy operacyjne Polska Cyfrowa oraz Pomoc Techniczna.

Na realizację programu przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich (FE), a więc niemal 36 mld zł.

Realizowanych będzie 5 osi priorytetowych:

  1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – alokacja, ok. 3,85 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: projekty B+R realizowane przez przedsiębiorstwa, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.
  2. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – alokacja ok. 1,04 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.
  3. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – alokacja ok. 2,2 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.
  4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – alokacja ok. 1,22 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.
  5. Pomoc techniczna.

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

europe, negocjacje programów

Końcówka negocjacji programów unijnych na lata 2014-2020

Projekty programów krajowych zostały przekazane do oceny Komisji Europejskiej już w styczniu 2014 r., zaś programów regionalnych w połowie kwietnia br. Negocjacje programów krajowych trwają od lipca br. Komentarze KE do programów regionalnych zostały przekazane stronie polskiej w sierpniu br. We wrześniu odbyła się pierwsza runda spotkań regionów z KE. Podczas pierwszych sesji negocjacyjnych uzgodniono większość kwestii związanych z uwagami KE do krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Podczas kolejnych rund negocjacji wszystkich programów krajowych i 7 regionalnych uzgodnione zostały wszystkie rozbieżności między KE a instytucjami zarządzającymi.

Polska dotrzymuje wszystkich terminów uzgodnionych z Komisją. Naszym priorytetem jest przyjęcie dokumentów dla nowej perspektywy finansowej, tak szybko, jak to możliwe i jak najszybsze pełne rozpoczęcie realizacji programów operacyjnych na lata 2014-2020 – powiedziała Maria Wasiak minister infrastruktury i rozwoju. – Kontynuujemy ścisłą współpracę z KE, by szybko zakończyć negocjacje i oficjalnie przedstawić wszystkie programy Komisji Europejskiej w grudniu. Chcemy otrzymać od KE potwierdzenie, że dalsze rozpatrywanie wszystkich polskich programów operacyjnych będzie miało na celu nadanie im statusu „gotowy do przyjęcia” przed końcem 2014 r. – podkreśliła.

W efekcie dotychczas prowadzonych negocjacji oficjalnie przez system SFC zostały przekazane programy Polska Cyfrowa i Pomoc Techniczna. Przeszły one proces konsultacji w KE i oczekują na formalne przyjęcie. W programach Infrastruktura i Środowisko oraz Wiedza, Edukacja, Rozwój wprowadzono wszystkie uwagi KE wynikające z negocjacji i nowe wersje przekazano na roboczo do KE. W najbliższych dniach planowane jest przesłanie tych programów oficjalnie przez system SFC. W przypadku Polski Wschodniej i Inteligentnego Rozwoju uzgodniono już wszystkie kwestie i przygotowywane są ostateczne wersje programów, które najpóźniej na początku grudnia zostaną oficjalnie przesłane do KE. Do 17 listopada br. do KE trafiły uzgodnione podczas spotkań negocjacyjnych z KE regionalne programy woj. dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, śląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego oraz opolskiego. Obecnie KE dokonuje ostatnich poprawek (głównie technicznych), po których planowane jest niezwłoczne przesłanie programów oficjalnie przez system SFC.

Można stwierdzić, że negocjacje zmierzają ku końcowi. Strona polska jest zdeterminowana żeby uzyskać status „gotowy do przyjęcia” dla wszystkich programów do końca tego roku – dla MIiR nie ma programów mniej lub bardziej ważnych. Szansa na realizację tego celu istnieje w przypadku wszystkich programów krajowych i regionalnych. Ostatnia runda negocjacji pozostałych 9 programów regionalnych odbywa się w Brukseli w terminie 24 listopada – 5 grudnia. Ich pozytywne zakończenie pozwoli sukcesywnie przesyłać uzgodnione wersje programów do Komisji.

Zależy nam by do końca tego roku lub na początku przyszłego KE notyfikowała wszystkie programy – strona polska od początku negocjacji dokłada wszelkich starań aby tak się stało. Jest to o tyle istotne że na przełomie stycznia i lutego 2015 r. Komisja przedłoży propozycję zmian Wieloletnich Ram Finansowych i budżetu rocznego, która musi zostać przyjęta jednomyślnie przez Radę, a Parlament Europejski musi wyrazić zgodę. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia ws. WRF, rewizja WRF musi zostać przyjęta przed dniem 1 maja 2015 r., a więc dopiero po tej dacie Komisja będzie mogła przyjąć programy nie wynegocjowane do końca 2014 roku.

Co istotne tzw. kwalifikowalność wydatków liczona jest od 1 stycznia 2014 r. i beneficjenci, których nie dotyczą zasady pomocy publicznej, jak jednostki administracji, np. GDDKiA mogą realizować inwestycje, których rozliczenie nastąpi po zatwierdzeniu programów. Rozpisanych zostało już kilkadziesiąt przetargów na budowę dróg i obwodnic, liczne projekty są już w realizacji, jak fragmenty S3, S5, S7 czy S19. Sukcesywnie będą podpisywane umowy na kolejne odcinki współfinansowane z budżetu na lata 2014-2020. Impet inwestycyjny zatem nie słabnie.

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Gospodarki

Nowe informacje o 3.2 POIR

W dniu 21.11.2014 r. odbyło się spotkanie informacyjne zorganizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości podsumowujące POIG oraz nowych działań planowanych w ramach POIR na lata 2014 – 2020. Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze informacje z punktu widzenia MŚP zainteresowanych dotacjami na Internacjonalizację (3.2 POIR), czyli informacje o naborach, ułatwieniach dla aplikujących, a także nowy kształt działań.

Nie sprecyzowano dokładnie od kiedy ruszą nowe nabory. Pomimo, że ustawa Wdrożeniowa i Umowa Partnerstwa zostały już zatwierdzone, toczą się dyskusje na temat kształtu programów operacyjnych, które są w końcowych etapach negocjacji. Na początku grudnia zostaną przesłane ostateczne projekty programów do Komisji Europejskiej, gdzie będą konsultowane, wskazywane kwestie do modyfikacji oraz zatwierdzone. Trudno powiedzieć jak szybko KE je zatwierdzi, jednak Ministerstwu Infrastruktury i Rozwoju zależy żeby zostały zaakceptowane jeszcze na przełomie 2014/2015. Dlatego przewidziano, że pierwsze nabory z 3.2 POIR mogą ruszyć w I połowie 2015 r.

Jedną z wielu przyczyn przedłużających się negocjacji podanych przez MIR był dotychczasowy program 6.1. Komisja Europejska ma zastrzeżenia co do dofinansowania podmiotów mało innowacyjnych oraz dopiero rozpoczynających eksport. Dlatego Internacjonalizacja będzie skierowana do bardziej dojrzałych firm, poszukujących zaawansowanych usług doradczych jak poszukiwanie kontrahentów, zamówień publicznych na rynkach docelowych oraz na projekty związane z umiędzynarodowieniem klastrów (projekty związane z marketingiem, brandingiem, sieciowaniem). Położony zostanie nacisk na zaawansowane doradztwo i pilotowanie projektu w trakcie jego realizacji.

Najważniejsze zmiany programowe w nowym 6.1 (tj. 3.2 POIR):

  • Przyszłe 6.1 przechodzi do Regionalnych Programów Operacyjnych,
  • Będę kontynuowane inicjatywy prowadzone wspólnie z Ministerstwem Gospodarki (tak jak dotychczasowe programy 6.5.1 i 6.5.2),
  • Internacjonalizacja będzie prowadzona w takiej formie jak mosty technologiczne (podobnie do inicjatywy Polski Most Krzemowy).

Wprowadzono za to pewne ułatwienia dla ubiegających się o dotacje. Przede wszystkim do dnia 30 listopada każdego roku będzie ogłaszany harmonogram konkursów na następny rok. Termin ten nie obowiązuje w 2014 r., gdyż jeszcze toczą się jeszcze negocjacje nad kształtem programów operacyjnych. Najpóźniej na trzy miesiące przed konkursem będzie następowała aktualizacja harmonogramu, natomiast informacje o wymaganej dokumentacji konkursowej pojawi się najpóźniej na miesiąc przed konkursem. Każdy nabór będzie trwał minimum 7 dni. Utrzymano informatyczny system aplikowania i rozliczania. Zatem, aplikujący zyskają sporo czasu na przygotowanie się do naboru wniosków o dofinansowanie.

Podsumowując, według Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju naboru mogą ruszyć w pierwszej połowie 2015 r. Jest to jednak uzależnione od tempa prac w Komisji Europejskiej nad zatwierdzeniem projektów programów operacyjnych. Wprowadzono także liczne ułatwienia dla aplikujących o dofinansowanie, przede wszystkim dając dłuższy czas na przygotowanie się do naboru. Nastąpiła całkowita zmiana charakteru działania 6.1 – Program 3.2 POIR Internacjonalizacja będzie skierowany do dojrzałych mśp, poszukujących zaawansowanych usług doradczych. Możliwe będzie dofinansowanie usług proeksportowych w ramach Regionalnych Programach Operacyjnych oraz w ramach inicjatyw prowadzonych przez Ministerstwo Gospodarki.

Jak wojna wpłynęła na eksport na Ukrainę?

eksport na Ukrainę

Konflikt na wschodzie Ukrainy, choć oddalony od granic Polski, wpływa na nasz kraj zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym. W mediach mówi się głównie o problemach z wymianą handlową z Rosją, związanych m.in. z embargiem na produkty rolno-spożywcze (więcej szczegółów TUTAJ). Jednak na kryzysie mocno ucierpiała również wymiana handlowa z samą Ukrainą.

 

Eksport na Ukrainę w I półroczu bieżącego roku wyniósł ok. 6,17 mld PLN, co w porównaniu z analogicznym okresem 2013 r. oznaczało spadek aż o 25,7%. Ekonomiści wskazują na spadek wartości hrywny jako jeden z głównych czynników blokujących import towarów przez tamtejsze podmioty. Zgodnie z danymi Narodowego Banku Ukrainy w okresie od 3 stycznia do 1 lipca wartość lokalnej waluty spadła z 8,15 UAH za 1 USD do 11,79 UAH za 1 USD. Na dzień 2 października hrywna straciła jeszcze bardziej na wartości i obecnie 1 USD kosztuje aż 12,95 UAH. Następują także stopniowy dalszy spadek siły nabywczej ukraińskich konsumentów oraz kłopoty z płynnością finansową hurtowników i detalistów wywołane zmniejszeniem aktywności banków (akcja kredytowa, realizacja operacji), w rezultacie czego wydłużają się terminy płatności.

Wskutek obniżenia wartości wymiany handlowej z Ukrainą kraj ten spadł z 9. na 15. miejsce w rankingu naszych największych partnerów handlowych pod względem eksportu (spadek udziału w całości z 2,6% do 1,8%), utrzymując 21. miejsce pod względem importu (wzrost udziału w całości z 1% do 1,2%). W porównaniu z I półroczem 2013 r. w bieżącym roku import wzrósł o 18,5% do poziomu 3,91 mld PLN. Jeśli chodzi o bezpośrednie inwestycje zagraniczne Polski na Ukrainie, na dzień 1 lipca wynosiły one 1,1 mld USD, co oznaczało spadek o 0,1 mld USD w ciągu pół roku. Nasze inwestycje stanowią 2,2% całości wszystkich BIZ na Ukrainie i 2,84% BIZ pochodzących z krajów Unii Europejskiej.

W najgorszej sytuacji znajdują się polskie firmy, które posiadały aktywa na anektowanym przez Rosję Krymie. Niejasny status prawny tego terytorium sprawia, że nie pozostało im nic innego niż wycofanie się z tego regionu. Są to jednak pojedyncze przypadki, a z reguły przedsiębiorcy planują kontynuować działalność na Wschodzie, choć oczywiście sytuacja zmusza ich do weryfikacji zakresu i szukania nowych sposobów funkcjonowania na rynku ukraińskim. Należy mieć nadzieję, że kryzys zostanie wkrótce zażegnany, a polski eksport na Ukrainę wróci do poziomu sprzed wybuchu konfliktu. Analitycy PKO BP wyliczyli, że spadek eksportu na Ukrainę o 10 pkt proc. pociąga za sobą spadek tempa wzrostu gospodarczego Polski o 0,1 pkt proc. Niestety nie ma jeszcze danych dotyczących kolejnego kwartału, ale jeśli drugie półrocze 2014 r. będzie pod względem wymiany handlowej z Ukrainą podobne do pierwszego, problemy wschodniego sąsiada będą nas kosztowały ok. 0,25% PKB.

 

Źródła: Puls Biznesu, Gazeta Wyborcza, Główny Urząd Statystyczny, Derżawnyj komitet statystyky Ukrajiny, Nacionalnyj bank Ukrajiny

Eksport żywności do Czech

Eksport żywności do Czech

Gdy w 2012 r. ujawniono tzw. aferę solną, skandal miał swoje konsekwencje również poza granicami Polski, szczególnie u naszych południowych sąsiadów Czechów. To właśnie tam doszło do zmasowanej akcji mającej na celu zdyskredytowanie polskiej żywności. W mediach straszono niebezpiecznymi dla zdrowia i życia substancjami, rzekomo obecnymi w produktach sprowadzanych zza Sudetów. Atmosferę zagrożenia podsycali nawet państwowi urzędnicy w publicznych wypowiedziach, wzywając do bojkotu żywności pochodzącej z Polski.

Na szczęście pierwotna panika związana z polską żywnością wydaje się powoli odchodzić w przeszłość. Nasze produkty spożywcze nie tylko utrzymały swoją pozycję na rynku, ale ich import do Czech systematycznie rośnie. Obecnie 16% importowanej żywności w tym kraju pochodzi z Polski, co sytuuje ją na drugim miejscu za Niemcami (ok. 25%). Poziom eksportu żywności do Czech prezentuje poniższy wykres.

Eksport żywności do Czech

Eksport żywności do Czech  w ostatnich latach stale rósł aż do wartości 902,5 mln EUR w roku 2013. Problemy związane z bojkotem wpłynęły jedynie na spowolnienie tempa wzrostu, jednak nie przyniosły załamania. Jednocześnie rósł udział polskiej żywności w czeskim imporcie (jeszcze w 2009 r. wynosił 15,5%, dziś – ponad 16%). Głównymi produktami, które trafiały za południową granicę w 2013 r., były mięso i wyroby mięsne (23,2%), wyroby mleczne i jaja (17,2%) oraz zboża i wyroby ze zbóż (14,2%).

Ważnym wydarzeniem stały się także coroczne Dni Polskiej Gastronomii i Kultury odbywające się w Pradze. Dzięki tego typu imprezom czescy konsumenci zapoznają się z polskimi specjałami i mają szansę przekonać się, że wcale nie są one trujące, jak donosiły media nad Wełtawą, a przy okazji charakteryzują się korzystną relacją jakości do ceny. W drugiej połowie 2014 r. Ministerstwo Rolnictwa planowało wydać 1,5 mln PLN na różnego rodzaju targi w Czechach i na Słowacji oraz kampanie medialne promujące polskie produkty i marki.

Medialna nagonka wywołała jednak pewne negatywne efekty w nastrojach społeczeństwa. W badaniu przeprowadzonym przez firmę Media Research 30% czeskich konsumentów uznało, że polska żywność jest niezdrowa, niebezpieczna lub słabej jakości, a 60% powiedziało, że jej unika. Klienci w supermarketach zaczęli zwracać uwagę na kraj pochodzenia towaru, coraz częściej wybierając czeskie produkty. Wobec tej sytuacji wiele sieci handlowych  stara się sprowadzać polską żywność pod markami niekojarzącymi się z naszym krajem, choć jest świadoma jej jakości.

Kontrowersje wśród polskich eksporterów wzbudza także osoba wicepremiera i ministra finansów Republiki Czeskiej Andreja Babiša. Miliarder, właściciel wielu spółek z branży spożywczej (a także chemicznej i medialnej) jest oskarżany o podsycanie wspomnianej nagonki na polską żywność, m.in. niezbyt cenzuralną wypowiedzią na temat zaoferowanej mu w programie telewizyjnym kiełbasy. Niechęć Babiša do importowanej żywności jest z pewnością ugruntowana tym, że sam działa w branży i im więcej żywności Czechy sprowadzą, tym mniej pieniędzy trafia do jego kieszeni. Należy mieć nadzieję, że osobiste interesy nie wpłyną na działalność przedsiębiorcy jako jednej z najważniejszych osób w państwie, choć w koalicyjnej umowie, jaką jego partia ANO 2011 zawarła z ČSSD i KDU-ČSL, znalazły się słowa o „potrzebie stworzenia przestrzeni na czeskim rynku dla rodzimych produktów, np. poprzez zaostrzenie kontroli u zagranicznych wytwórców”.

Z drugiej strony, dobrze rokuje na przyszłość wypowiedź ministra rolnictwa Republiki Czeskiej Mariana Jurečki, który stwierdził, że obu krajom zależy na zgodnej współpracy w kwestii bezpieczeństwa żywności, jej jakości oraz relacji między odpowiednimi ministerstwami obu państw. Jurečka ma nadzieję na dalszy owocny rozwój kooperacji, jednak zauważa problemy związane z rosyjskim embargiem, co może grozić nadwyżką żywności na rynkach europejskich.

To, że czeski rząd poważnie traktuje kwestię spożywczego embarga, potwierdza nałożony na importerów żywności obowiązek zgłoszenia zarówno towaru, jak i jego planowanej ceny na 48 godzin przed wprowadzeniem go do obrotu. Protekcjonistyczne działania budzą niepokój importerów oraz ich zagranicznych partnerów – firmy obawiają się oskarżeń o sprzedaż produktów niskiej jakości bądź niepełnowartościowych w wypadku podania ceny niższej niż w ofercie lokalnych producentów.

Andrzej Gantner, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności, ocenia ten ruch jako element cichej wojny handlowej w Unii Europejskiej. Z uwagi na funkcjonowanie zarówno Czech, jak i Polski w ramach jednolitego rynku europejskiego ekspert wzywa do zaprotestowania przeciwko takim działaniom na forum UE, gdyż można je zakwalifikować jako naruszenie swobody przepływu towarów i równych szans dla producentów z całej Unii.

Na koniec warto przypomnieć, że nie tylko polska żywność stała się celem czarnego PR czeskich producentów – również branża stolarki budowlanej doświadczyła ataków ze strony mediów i lokalnej konkurencji. Mówiono, że polskie okna są niskiej jakości, a konsumentów wzywano do żądania od firm budowlanych gwarancji, że nie montują one okien pochodzących z naszego kraju. W tych działaniach Czesi odnieśli pewien sukces, gdyż wartość eksportu polskiej stolarki okiennej wyraźnie spadła, jednak tłumaczy się to przede wszystkim zmianą głównych destynacji eksportowych polskich producentów z krajów ościennych na dalsze rynki docelowe np. Francję czy Włochy.

 

Źródła: WPHI Praga, Polska Agencja Prasowa, Gazeta Wyborcza, Polityka, Polskie Radio, Portal Spożywczy